Telif

el-Manzûmetü'l-mîmiyye fî'l-âdâb ve'l-ahlâk ve'n-nesâyih

Yazar : Alvan

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 294
Eser Adı el-Manzûmetü'l-mîmiyye fî'l-âdâb ve'l-ahlâk ve'n-nesâyih
Müellif Tam Künyesi Ali b. Atiyye b. Hasan el-Hamevî es-Sûfî
Müellif Bilinen Kısa Adı Alvan
Yüzyıl (Hicri) 10.
Yüzyıl (Miladi) 16.
Vefat Tarihi Hicri 936
Vefat Tarihi Miladi 1530
Dil Arapça
Kütüphane Adı Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Esad Efendi
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 03420-010
Varak Numarası 36b-67a vr.
Hattat-Müstensih Ahmed b. Mustafa
Yazma İstinsah Tarih 1124H
Yazı Türü Talik
Eserin Türü Telif
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Tasavvuf ve kelâm alanları içerisinde işlenen ancak ahlâk ilmiyle de ilintili olan konular ile edep kuralları gibi doğrudan ahlâk alanına dair konuları ihtiva eden bu eser yaklaşık yetmiş yedi babtan müteşekkildir.
Eserin Konu Başlıkları 1-5. Bab: Tarîkü’s-sülûk, tevbe ve inâbe, ilim taleb etme, irade ve mürşide hizmet, usûlü’d-dîn (akaid/kelam) hakkında, Kaderiyye’yi reddetme. 6-10. Bab: Allah’ın fiilerinin a‘râz’a müteallik olduğunu söyleyenleri reddetme (karşı çıkma) hakkında, salah ve aslah’ın Allah üzerine vacip olduğunu söyleyenlere karşı çıkma, itiraz ve ittihamı terketmek suretiyle kadere teslim olma, inkârcılara karşı çıkılması suretiyle kulların fiillerinin (mahlûkatullah) Allah’ın yarattığı şeyler olduğuna (dair bazı) işaretler, cebriyye ve kaderiyye’ye karşı olarak kendisine sorumluluğun taalluk ettiği ihtiyârî fiillere kulların sahip olduğuna dair işaretler. 11-15. Bab: Teklîf-i mâ lâ yutâk’ın (güç yetirelemeyecek bir sorumluluğun olmamasına karşın (meydana gelmemesine rağmen) mümkün olduğuna dair işaretler, itaat eden için sevap ve isyankâr için de günah/azabın Allah üzerine vacip olmadığına bilakis sevab’ın Allah’ın fazlı/lutfu, ikâb/günah/azab’ın ise adaletiyle olduğuna dair işaretler, Allah’ın cennette görülmesinin mümkün olduğuna dair işaretler, sevap ve azabın meşiete göre olacağına dair işaretler. 16-20. Bab: İslam’ın imanın ve ihsan’ın ilkeleri, taharet hakkında ve ihtiyacı gidermeye dair birkaç konuşma/kelam, istibra ve istinca. 21-25. Bab: Yeme âdâbı, misafirlik âdâbı, âdâb-ı muâşeret ve güzel ahlâk, selâm âdâbı 26-30. Bab: Selâmın başlangıcı hakkında, işaret li’l-kıyam, oturma âdâbı, ziyafette yemek yeme âdâbı, bazı yemeklerin diğerleirne tercih edilmesi. 31-35. Bab: İçme âdâbı, uyku âdâbı, giyinme âdâbı, imamme/sarık hakkında, ihtiyacı kadar giyinme ve pejmurdelik hakkında. 36-40. Bab: İpek giyinme hakkında, leş ve benzeri şeylerin cilf/derileri hakkında, nikah/evlenme âdâbı, (nikah) akdi âdâbı, duhûl/cinsel ilişki âdâbı. 41-45. Bab: Doğum âdâbı/çocuk edinme âdâbı, âdâb-ı akika (akika kurbanı âdâbı), (çocuğu) sünnet etme, çoçuğa isim konulması ve onun terbiyesi âdâbı, büyüklere muaşerede sünnete uyma, geçimsizlik/nuşûz âdâbı. 46-50. Bab: Nafaka, giyindirme ve oturma/suknâ, hanımlar arasında taksim/paylaştırma, boşanma âdâbı, mut‘a li’l-mutallakati, hadane (çocuk yetiştirme). 51-55. Bab: Tahdîm (yüzük takma), namaz için evden çıkma âdâbı, mescid âdâbı, saflar âdâbı, önde olma ve imamlık âdâbı. 56-60. Bab: İmama uyan kimsenin âdâbı (uyması gereken kurallar), namazdan çıkma âdâbı, icabetin olduğu noktaların, yerlerin ve zamanların açıklanması (mübarek vakit ve yerler): tetimme(tamamlama): dua âdâbı, sohbet ve ehlullahı ziyaret etme âdâbı, ilim taleb etme âdâbı. 61-65. Bab: Usul/anne-baba, furu’/evlatlar ve akrabalarla/zevi’l-erhâm sohbet âdâbı, hadislerde geçtiği şekliyle müslümanın hakları, ahlâk-ı hamîde ve ahvâl-i sedîde’den bazı güzel (hasletler), dünya tasaları ve düşmalarla mücavere. 66-70. Bab: Gurur sahibi âlimin bu (vasfın) sarhoşluğundan dolayı uyarılması hakkında, aşiret ve babaların (akrabaların) şerefli/meşhur olunmasıyla övünmek ve gururlanmanın zecredilmesi/kötülenmesi, ticaret, mülk sahibi olmakla gururlanmanın …. الملك الموجب للبشور و الهلاك, muhabetli olma/tehalluk bil-muhabbe, aklın şerefi/izzeti ve takvanın ondan sadır olduğuna dair. 71-75. Bab: Sabır, havf ve recâ makamı, fakirlik ve zenginliğin hakikati ve hilmin kuvveti, …. Tefviz ile rıza ve tedbîri terk, نسمات اهل العشف و القرب المختصة لاهل المحبة, doğru yolda seyirde şiddetli muhabbet hakkında, التنبيه على احوال الخلف و التحذيرلهم من احوال التلف
Eserin Telif Tarihi 15 Rebîu’l-âhir 0911H-25 Şaban 0911H
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Tasavvufî Ahlâk