| Katalog Türü | Ahlak |
| Eser Numarası | 250 |
| Eser Adı | Tezkiyetü'l-ervâh an mevânii'l-iflâh |
| Müellif Tam Künyesi | Kemâleddin Abdürrezzâk b. Ahmed b. Ebü’l-Ğanâim el-Kâşânî |
| Müellif Bilinen Kısa Adı | Abdürrezzâk el-Kâşânî |
| Yüzyıl (Hicri) | 8. |
| Yüzyıl (Miladi) | 14. |
| Vefat Tarihi Hicri | 736 |
| Vefat Tarihi Miladi | 1336 |
| Dil | Arapça |
| Kütüphane Adı | Köprülü Yazma Eser Kütüphanesi |
| Koleksiyon Adı | Fazıl Ahmed Paşa |
| Koleksiyon (Demirbaş) Numarası | 01371 |
| Varak Numarası | 236b-252b vr. |
| Hattat-Müstensih | Muharrem |
| Yazı Türü | Nesih |
| Eserin Türü | Telif |
| Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri | Eser "felsefî-tasavvufî/felsefî-memzûc ahlâk" türü eserler içerisinde değerlendirilecek mahiyettedir. Eserde nefis ve kemâlinin nazarî planda mahiyeti ve imkânı vb. ahlâk ilmi konuları ve problemleri tartışılmıştır. Bunun yanında meseleler ve mevzuya dair âyet ve haber/rivâyetler zikredilmektedir. Ayrıca müellif eserinin girişinde mukaddime bölümünden önce Nasîrüddin et-Tûsî’den, amelî hikmetten bahsetmektedir. Eseri farklı kılan en önemli husus ise tüm felsefî konuların tasavvufî açıdan incelenmesidir. Eserin mukaddimesinde fasıllar olup her fasılda da "bahs" şeklinde çeşitli problemler ele alınmıştır. Eser bir mukaddime üç makale ve bir hâtimeden müteşekkildir. |
| Eserin Konu Başlıkları | Mukaddime 1. Fasl: Risâlenin ana bölümü/sadrü’r-risâle. 1. Bahs: kemâl/yetkinlikin ahlâk ilmindeki varlığı (ahlâk ilminde işlenmesi) ve hikmet’in kısımları 2. Bahs: Onun (ahlâk ilminin) cüzlerinin açıklanması. 2. Fasl: Nefs ve onun özellikleri. 1. Bahs: Nefsin tarifi, 2. Bahs: Nefsin ölümden sonra kalıcılığı/bekaiha. 3. Fasl: İnsanın izzeti/şerefi ve onun gücünün/kuvvelerinin bilgisi. 4. Fasl: İnsanın karakteri/hâssiyyet (bu karakterin) kemâlinin açıklanması. 5. Fasl: Nefsin kemâle ermesinin yolu hakkında genel ifade: Mutluluk ve şekâvetin beyanını içerir. 6. Fasl: Saâdetin taksimi ve bu ilmin(ahlâk) şerefinin beyanın ona tabi’ olması. 7. Fasl: İyilik ve saâdetin tafsili. Birinci Makale: Mesâil/problemler hakkında. 1. Bab: Ahlâkın cinsleri ve türleriyle açıklanması. 1. Fasl: Ahlâkın tarifi ve huyun/hulk değişmesinin açıklanması. 2. Fasl: Mekârim-i ahlâk ve faziletlerin çeşitleri. 3. Fasl: Hikmet türünün altında bulunanlar: Sâfi zihin, cevdetü’l-fehm. 4. Fasl: Şecaat çeşidinin altında bulunanlar. 5. Fasl: İffet çeşidinin altında bulunanlar. 6. Fasıl: Adalet çeşidinin altında bulunanlar. 7. Fasl: Rezîletlerin tür ve çeşitleri. 8. Fasl: Rezîletlerin faziletlerle karıştırılması/benzetilmesi. 2. Bab: Nefsin faziletlerin terbiyesi ile tedbiri. 1. Fasl: Ahlâkî özelliklerinın kazanılması. 2. Fasl: Nefsin sağlığının meşhur tıbbi (şeylerden) korunması/hıfzü’s-sıhhati’n-nefs. 3. Bab: nefsin hastalığının defedilmesi. 1-7. Fasl: Hastalıkların bilgisi, tedaviler hakkında genel (küllî) söz, şaşkınlığın, cehl-i basitin, cehl-i mürekkebin, öfkenin, korkaklığın tedavisi. 8-13. Fasl: Korkunun tedavisi hırsın, tembelliğin, üzüntünün, hasedin, çeşitli (diğer) -tama‘, yalan, cimrilik, nefret- (gibi) hastalıkların tedavisi. İkinci Makale: Ev yönetimi/siyâsetü’l-menzil. 1. Fasl: Eve olan ihtiyaç. 2. Fasl: Gıda/yiyecek yönetimi. 3. Fasl: Aile yönetimi. 4. Fasl: Çocuk yönetimi. 5. Fasl: Anne-babanın hakkını gözetme ve onlara itaat etme. 6. Fasl: Çeşitli edep (kuralları). 7. Fasl: Hizmetçilerin yönetimi. Üçüncü Makale: Şehir yönetimi. 1. Fasl: Şehirleşmeye olan ihtiyaç ve hikmet-i medeniyye’nin ve ona tealluk eden şeylerin mahiyetinin açıklanması. 2. Fasl: Muhabbetin fazileti. 3. Fasl: Toplum çeşitleri. 4. Fasl: Devlet yönetimi. 5. Fasl: Hizmet yönetimi ittiba âdâbı. 6. Fasl: Dostluğun fazileti ve dostların muâşeretinin keyfiyeti. 7. Fasl: Diğer yaratılmışlara karşı muamele (muaşere)nin keyfiyeti. Hâtime. |
| Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) | Felsefî Ahlâk |
