Şerh

Şerhu't-tarîkati'l-muhammediyye

Yazar : Hocazâde

Detaylar

Katalog Türü Ahlak
Eser Numarası 348
Eser Adı Şerhu't-tarîkati'l-muhammediyye
Müellif Tam Künyesi Abdünnâsır b. Abdullah el-Akşehrî
Müellif Bilinen Kısa Adı Hocazâde
Yüzyıl (Hicri) 10.
Yüzyıl (Miladi) 16.
Vefat Tarihi Hicri 990
Vefat Tarihi Miladi 1582
Dil Arapça
Kütüphane Adı Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi
Koleksiyon Adı Serez
Koleksiyon (Demirbaş) Numarası 01581.
Varak Numarası 1b-92b vr.
Yazma İstinsah Tarih 1103H
Yazı Türü Nesih
Eserin Türü Şerh
Eserin Tanıtımı ve İçerik Bilgileri Eser Muhyiddin Muhammed b. Pir Ali el-Hanefî el-Birgivî’nin (ö. 981/1573) et-Tarîkatü’l-Muhammediyye ve sîretü’l-Ahmediyye adlı eserinin şerhidir. Aynı zamanda bu eser et-Tarîkatü’l-Muhammediyye şerhleri arasında ilk sırada yer alır. Müellif Birgivî’nin talebeleri arasında yer alarak ondan gördüğü derslerin mütâlaasını yapmıştır. Bu eser ise öncelikle müellifin -hocasıyla- derslerde yaptığı açıklamalar ışığında esere yaptığı "talika" ve "haşiye"lerin bir araya getirilmesiyle oluşmuştur. Nitekim metin kısa açıklamalardan oluşmaktadır. Şarih kapalı gördüğü bir kısım pasaj veya cümleleri izah etmiştir. Bu açıdan eserin detaylı başlık tasnifi yapılmamıştır.
Eserin Konu Başlıkları [Mukaddime] 1. Bab: Kitab(Kur'an-ı Kerîm) ve sünnete sarılma: 1. Fasl: İ‘tisam: 1. Nev‘: Kitâb’a sarılmak, 2. Nev‘: Sünnete sarılmak. 2. Fasl: Bid‘atin izahı [ve zararları, bid‘atler]. 3. Fasl: İktisad-ı amel [amelde itidal üzerine olmak] 2. Bab: [Şerîat-i Muhammediye'de] önemli hususlar. 1. Fasl: Ehl-i sünnet ve'l-cemaat itikadı üzerine inancı tashih etme [Maturidiyye akaidi]. 2. Fasl: Kendisiyle amel edilmesi gerek ilimler: 1. Nev‘: Emredilenler: Farz-ı ayn ve farz-ı kifaye olanlar: Tefsir, hadis, fıkıh. 2. Nev‘: Öğrenilmesi yasaklanan ilimler/faydasız ilimler: Kelam, ilm-i nücûm, cedel ve münazara. 3. Nev‘: Faydalı ilimlerden mendub olanlar: Tıp ilmi. 3. Fasl: Takva: 1. Nev‘: Takvanın fazileti. 2. Nev‘: Takvanın izahı. 3. Nev‘: [Takva hakkında sözün özü]: Riya ve onunla ilgili hükümler, riya ve ihlâs, ahlâk-ı zemime, riyanın tedavisi vb. 1-4. Sınıf: Kalbin kerih gördükleri ve onun afatleri: mizacın izahı, kaynağı, kötü olduğunda tedavisi ve iyi olduğunda ise muhafazası, ahlâk, dilin afetleri: dili korumanın zorunluluğu ve onun afetleri, kulağın afetleri, gözün afetleri. 5-9. Sınıf: Elin afetleri, karnın afetleri, cinsel uzvun afetleri, ayakların afeti, belirli bir organa has olmaksızın bedenin afetleri. 3. Bab: Takva ve vera‘dan olan ve takvadan olmadığı halde ondan zannedilen bazı durumların izahı. 1. Fasl: Temizlik ve pislik durumlarında [aşırı] titiz davranma. 1. Nev‘: Temizlik durumlarında [aşırı] titiz [olmanın gereksizliği]: 1-2. Sınıf: [Bu konuda] Hz. Peygamber ve ashaptan varid olanlar, Hanefî imamlarımızdan varid olanlar. 2. Nev‘: Vesvesin kötülüğü ve afetleri. 3. Nev‘: Vesvesenin tedâvisi. 4. Nev‘: Fukahânın taharet hususundaki ihtilafları ve Hanefîler’e göre (bu konudaki) genel ilkeler. 2. Fasl: Verâ ve vazife ehlinin yemeğinden sakınmak. 3. Fasl: Sonradan ortaya çıkan bazı yanlış hususlar.
Notlar Detaylı bilgi için bk. Huriye Martı “et-Tarîkatu’l-Muhammediyye”, DİA, 2011, XL, 106-108.
Sınıflama (Ahlâk Alanı Sınıflaması) Dinî,Tasavvufî Ahlâk